Nieuwe NDE-bestuursvoorzitter Josien Paulides: ‘Dit wordt een energiek jaar’
Josien Paulides, zakelijk directeur van Het Nieuwe Instituut, heeft begin 2023 het voorzittersstokje overgenomen van Afelonne Doek, algemene rijksarchivaris en algemeen directeur van het Nationaal Archief. In een interview vertelt Josien over haar speerpunten voor het komende jaar, ontwikkelingen bij NADD en de eigen NDE-taal.
Je bent relatief nieuw in het netwerk, wat is je het meest opgevallen?
‘Wanneer je in een ander vakgebied gaat werken, hoor je nieuwe termen. Zo leerde ik als zakelijk directeur bij HNI woorden als “thesaurus”. Dit gebeurde opnieuw in 2021, toen ik vanuit mijn functie bij HNI toetrad tot het bestuur van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Binnen het netwerk is een nog meer specifieke, haast eigen taal ontwikkeld. Het viel me weer eens op toen ik afgelopen januari de NDE-nieuwjaarsborrel bezocht. Bijzonder om te zien hoeveel specialistische kennis alle mensen in ons netwerk hebben. Doordat ze dat met elkaar delen, verbindt het ook.’
Toch pleit je ervoor om jargon zoveel mogelijk te beperken?
‘We willen alle organisaties, van starters in het digitale domein tot gevorderden, betrekken bij de uitvoering van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed en dan is het gebruik van jargon een lastig punt. Dit jaar focussen we in het netwerk op implementatie. Centraal staat het in gebruik nemen van netwerkvoorzieningen zoals het Termennetwerk, tools zoals de Informatieplanner – stuk voor stuk mooie voorbeelden van die eigen NDE-taal – en het vergroten van de deskundigheid. Daar hoort toegankelijk taalgebruik bij zodat iedereen zich betrokken voelt.’
Denk je dat we de techniek te veel centraal stellen?
‘Wat mij betreft stellen we dit jaar de mens centraal. Niet alleen in ons netwerk, maar zeker ook de mens als gebruiker. Die staat op papier al centraal in de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed. Maar ik zou, nu we technisch al veel duidelijk hebben, dit jaar de slag willen gaan maken dat al het erfgoed er voor een heel brede doelgroep, voor iedereen, is.’
Wat is voor jou nog meer een speerpunt?
‘We moeten nadenken over het effect van digitalisering op de lange termijn. In mijn interview van twee jaar geleden stelde ik dit al aan de orde. In de Nationale Strategie is dit naar mijn idee nog te weinig uitgewerkt. De strategie is nu gericht op al het beschikbare digitale materiaal, maar moet je alles wel willen bewaren en digitaal toegankelijk maken?’
De NDE-netwerkgroep Green IT heeft dit onderwerp op de agenda gezet.
In 2022 heeft Green IT onderzocht hoe erfgoedorganisaties de milieu-impact van hun digitale collecties kunnen inperken. Heel goed dat er nu een vervolg op komt. Met een landelijke campagne wil de netwerkgroep het bewustzijn op dit gebied te versterken. Mooi ook dat erfgoedinstellingen dan meteen aan de slag kunnen met te nemen maatregelen.’
Tot slot: zijn er nieuwe ontwikkelingen bij het platform Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD)?
‘Daar is mooi nieuws over te vertellen! We gaan nu echt van start met de digitale infrastructuur voor design en digitale cultuur, waarbij we de Digitaal Erfgoed Referentie Architectuur (DERA) nauwgezet volgen. We beginnen met pilots, bijvoorbeeld met Brabantse partners in het netwerk, zoals Erfgoed Brabant, Design Museum en het Europees Keramisch Werkcentrum. Daar zit heel veel energie. Dit wordt een energiek jaar, vol met interessante ontwikkelingen.’
Dit gaan we binnen het netwerk doen in 2023!
Ook in 2023 gaat het netwerk vol energie verder met de uitvoering van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed. Ben je benieuwd welke activiteiten er op het programma staan?
Lees het activiteitenplan 2023