Dit zijn de belangrijkste activiteiten van de Netwerkagenda 2022

Verder op de ingeslagen weg

Afgelopen jaren is een stevige basis gelegd voor de vindbaarheid van verbonden erfgoed. Het netwerk is verder gegroeid en de samenwerking geïntensiveerd. De mensen in het werkveld weten elkaar steeds beter te vinden om kennis uit te wisselen en de digitale infrastructuur voor erfgoedcollecties uit te bouwen. Zo ontwikkelden we samen tools zoals de Zelfscan Digitaal Erfgoed en de auteursrechtentool Regeljerechten.nl, die alle door het erfgoednetwerk kunnen worden ingezet. Het gebruik van (technische) standaarden en bronnen publiceren als open data is daarbij steeds meer vanzelfsprekend. Hiermee gaat het netwerk een nieuwe fase in.

Erfgoedcollecties verbinden

Provinciale erfgoedhuizen en erfgoedorganisaties werken samen aan het verbinden van digitale erfgoedcollecties. Dit gebeurt bijvoorbeeld in Zeeland en Limburg, waarbij samen met de digitaal-erfgoed-coaches gewerkt wordt aan provinciale platforms en meer verbinding met thematische websites zoals de Canon van Limburg.

(Open source) software

Voor de registratie en publicatie van collecties kijken we niet alleen naar commerciële software maar ook naar alternatieven. Zo werken de Universiteitsbibliotheek Maastricht en het KNAW Humanities Cluster bijvoorbeeld aan een nieuwe versie van de open source software Omeka-S die aan de NDE-standaarden voldoet. Dit zorgt ervoor dat ook erfgoedorganisaties met minder financiële draagkracht kunnen aansluiten bij de doelstellingen van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.

Om de overstap naar nieuwe versies van software te vergemakkelijken, verschijnen in 2022 tools die bijvoorbeeld de migratie naar linked data eenvoudiger maken. Ook dit helpt organisaties die hun digitale collecties willen verbinden met die van anderen.

Gebruik tools en diensten stimuleren

Erfgoedorganisaties kunnen tools en diensten zoals het Datasetregister en het Termennetwerk nu daadwerkelijk gaan gebruiken. Deze essentiële schakels in de digitale infrastructuur voor verbonden erfgoed zorgen er niet alleen voor dat bekend is wie welke digitale informatie beschikbaar heeft, ook wordt de toegankelijkheid van die informatie op een gestandaardiseerde manier geregeld via bijvoorbeeld trefwoorden.

Hoe meer erfgoedorganisaties deze diensten inzetten, hoe meer erfgoed verbonden wordt. En dit vormt dan weer een vruchtbare basis om de technische infrastructuur van thematische portals te vernieuwen. Denk aan UNESCO – Memory of the World, Amsterdam Timemachine en Modemuze. Ook platformen als Podiumkunst.net en Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur maken zoveel mogelijk gebruik van deze diensten.

Greep uit nieuwe activiteiten

In 2022 zijn er ook nieuwe initiatieven. Zo kijken we naar de mogelijkheden van shared services voor e-depots. Hiermee bevorderen we samenwerking rondom duurzame opslag van digitale collecties voor kleine(re) erfgoedorganisaties.

Een spannend onderwerp vormt de duurzame toegankelijkheid van verhalen en het koppelen van deze verhalen aan collecties waar ze betrekking op hebben. Verhalen geven context aan erfgoed; ook kunnen ze als objecten binnen de collectie worden beschouwd. Via het PICA Verbonden Erfgoed-programma en in provinciale projecten worden samen met instellingen en marktpartijen de mogelijkheden voor het duurzaam beschikbaar stellen van verhalen in kaart gebracht.

Steeds meer gaat artificial intelligence een rol spelen bij de vindbaarheid van erfgoedinformatie. Een aanjager hiervan is de werkgroep Cultuur en Media van de NL AI Coalitie. Praktische voorbeelden van de inzet van AI zijn handschriftherkenning, metadataverrijking op basis van analyse van teksten of afbeeldingen en aanvullende kennis over bias in de collectie-informatie (SABIO-project). Resultaten van deze projecten komen zoveel mogelijk via het Datasetregister als aanvullende bronnen beschikbaar.

Ten slotte ontwikkelen we met websitebouwers en erfgoedorganisaties een set plugins waarmee bijvoorbeeld auteursinformatie over erfgoedobjecten op een gestandaardiseerde manier kan worden gepresenteerd. Dankzij de plugins kan een erfgoedorganisatie de gebruikerservaring verbeteren zonder dat een website volledig op de schop moet.

Wil je een bijdrage leveren aan een van de activiteiten of heb je een aanvulling en/of vraag, laat het ons weten via info@netwerkdigitaalerfgoed.nl.