Programmamanager Monique in het Veld: ‘Met Podiumkunst.net houden we het erfgoed van theater, dans en muziek levend’

Monique in het Veld

Stip op de horizon

Met een studie film- en theaterwetenschap op zak werkte Monique in het Veld niet alleen in de wereld van het (film)theater, ook keek ze verscheidene jaren door een ict-bril naar Java en webapplicaties. ‘Dat laatste noem ik mijn nerdy kant,’ zegt ze lachend. ‘En die kennis komt goed van pas bij wat ik onze stip op de horizon noem: een portal waar de podiumkunsten samen hun erfgoed presenteren.’

Bij de opzet van dit platform heeft Monique voorbeelden als Oorlogsbronnen.nl en Van Gogh Worldwide voor ogen. ‘Grote en kleine culturele instellingen wisselen in de toekomst hun digitaal erfgoedmateriaal via een gemeenschappelijke infrastructuur uit. We zijn nu op zoek naar een informatiearchitect om te bepalen hoe die infrastructuur eruit komt te zien. Hierbij sluiten we aan op het werk dat al in het Netwerk Digitaal Erfgoed en voor de Digitaal Erfgoed Referentie Architectuur (DERA) is gedaan.’

Tussen nu en over vier jaar zullen de eerste instellingen hun materiaal via het platform hebben gedeeld, al zal het platform dan nog niet helemaal af zijn, verwacht Monique. ‘Belangrijker is dat de podiumkunstinstellingen en -gezelschappen weten dat ze kunnen aansluiten én vooral: dat ze de meerwaarde ervan (gaan) inzien.’

Dit is Podiumkunst.net

Podiumkunst.net wil de schatkist aan beeldmateriaal, archiefopnames en teksten beschikbaar maken voor iedereen. Daarvoor wil het alle muziek- en theatercollecties onderbrengen in een groot netwerk van collecties. Als die collecties voor iedereen vrij toegankelijk zijn, ontstaat een inspiratiebron voor makers, onderzoekers en liefhebbers.

Het is een initiatief van Stichting Theater in Nederland, Allard Pierson – de collecties van de Universiteit van Amsterdam, Stichting ter Bevordering van Podiumkunsten in Nederland/Theaterkrant, Nederlands Jazz Archief, Stichting Omroep Muziek, Muziekweb en Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (penvoerder). Daarnaast wordt samengewerkt met DEN Kennisinstituut cultuur & digitale transformatie, Netwerk Digitaal Erfgoed en Digitaal Informatieplatform Podiumkunsten (DIP).

Archivering bij de bron

Ook al is dit platform nog toekomstmuziek, alle activiteiten binnen Podiumkunst.net vormen de weg ernaartoe. Neem de muziekwereld, daar ligt al het nodige digitaal erfgoedmateriaal. ‘We kijken met partners in het veld hoe er met linked open data verbindingen kunnen worden gelegd.’

De theater- en danswereld is een ander verhaal, zegt Monique. ‘Vaak hebben gezelschappen nog VHS-banden met opnames op zolder liggen. De afgelopen jaren is binnen de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed al het een en ander ontwikkeld om organisaties en gezelschappen te helpen bij deze digitaliseringsslag. En Podiumkunst.net ondersteunt graag bij de verdere ontwikkeling hiervan. Hierbij is het uitgangspunt in principe dat de archivering bij de bron plaatsvindt, maar als gezelschappen of instellingen onverhoopt ophouden te bestaan, willen we ook graag een rol in de borging van hun erfgoedmateriaal spelen.’

Need for Legacy

Sinds de lancering van Podiumkunst.net eind december 2021 zijn allerlei activiteiten gestart. Zo verscheen in maart een themanummer van Theaterkrant Magazine. Het is gemaakt met en over The Need for Legacy, een netwerk dat zich toelegt op bewustwording van de breedte en diversiteit van de Nederlandse theatergeschiedenis. ‘Jonge theatermakers met een diverse culturele of migratieachtergrond hebben moeilijk toegang tot het werk van hun voorgangers,’ legt Monique uit. ‘We zetten nu – samen met het veld – de eerste stappen om die toegang te verbeteren.’

Ook leuk om te noemen: gastconservator Sanne Thierens maakt samen met het Allard Pierson een tentoonstelling over de musicals van Annie M.G. Schmidt. Onlangs verscheen al Sannes boek ter gelegenheid van deze – door corona uitgestelde – expositie over de schrijfster, Mjoeziekul.

Mensen inspireren

Ook helpt Podiumkunst.net samen met DEN Kennisinstituut cultuur & digitale transformatie de Nederlandse Bachvereniging met het digitaliseren en zichtbaar maken van haar archieven. Ook werken ze samen aan de nalatenschap van componist Louis Andriessen. ‘Het gaat daarbij om het veiligstellen van zijn archieven, maar ook om nieuwe uitvoeringen van zijn werk,’ aldus Monique.

Want bij Podiumkunst.net gaat het niet alleen om het archiveren: het erfgoed moet levend blijven. ‘We hopen dat het mensen inspireert en dat ze het gaan hergebruiken. Het is toch fantastisch als beschikbaar gekomen werk van toneelschrijvers en componisten straks weer op de bühne te zien en te horen is in een eigentijdse of eigenwijze bewerking?’