Ontmoet de datacleaners van Datawerkplaats Zeeland: ‘Data-opschoning is een mooi startpunt om je erfgoedinformatie te verrijken’’

2 juli 2024


B

Bij de Datawerkplaats Zeeland noemen ze zichzelf datacleaners, maar hun werk gaat veel verder dan alleen het opschonen van data. Marieke Houtekamer en Henriette le Cointre delen hoe ze collectie-informatie verrijken en waarom dat zo belangrijk is voor erfgoedorganisaties.


Marieke Houtekamer en Henriette le Cointre

Even voorstellen

De Datawerkplaats Zeeland is een initiatief van het Netwerk Digitaal Erfgoed, en is ondergebracht bij de ZB Bibliotheek van Zeeland (ZB). Marieke Houtekamer werkt bij de ZB als vakreferent digitale content en is ook actief als datacleaner bij de Datawerkplaats. Henriette le Cointre is eveneens datacleaner en werkt daarnaast als zelfstandig onderzoeker.

Meer dan opschonen

‘We noemen ons datacleaners, maar ons werk gaat verder dan alleen data opschonen,’ vertelt Marieke Houtekamer. ‘We hebben het liever over dataverrijking of collectieverrijking, waarvan opschonen een onderdeel is.’

Henriette le Cointre vult aan: ‘Als je alleen over opschonen praat, klinkt het alsof je collectie-informatie nooit op orde was.’ Marieke: ‘Natuurlijk kunnen er fouten zijn, zoals verkeerd ingevulde velden of spelfouten in de termen. Als je dat meteen kunt aanpassen, is dat mooi meegenomen. We willen benadrukken dat collectieregistratie nooit af is, en dat nieuwe kennis en ontwikkelingen een goede aanleiding zijn om je erfgoedinformatie weer eens onder de loep te nemen. Daar helpt de datawerkplaats bij.’

Onverwachte kennis

‘Op dit moment ben ik als datacleaner aan de slag bij Maritiem Muzeeum Zeeland in Vlissingen,’ zegt Henriette. ‘Ik probeer objecten te koppelen aan andere soortgelijke objecten uit deze collectie. De ordening van de collectie-informatie in het registratiesysteem is een goede basis voor het bepalen van de beste trefwoorden en benamingen. Dit draagt bij aan de vindbaarheid van objecten. Om dat goed te kunnen doen, heb ik eerst een grondige analyse van de collectie van het muZEEum gemaakt.’

‘Dataverrijking levert soms onverwachte inzichten en kennis op. Een voorbeeld: we hebben een onderzoeksdocument uit 1937 uit het archief van het muZEEum gekoppeld aan een kist met inhoud uit de Middeleeuwen. Hierdoor konden we informatie over herkomst, gebruik en mogelijke eigenaarschap van de kist aan deze objecten toevoegen. Het verhaal van deze objecten is hierdoor veel completer geworden.’

Begin klein

‘We adviseren altijd om niet meteen met honderden objecten te beginnen,’ zegt Marieke. ‘Start met een selectie van tien objecten uit de vaste museumpresentatie. Verrijk ze met termen uit het Termennetwerk en zoek het verhaal achter elk object. Mensen vinden dat heel interessant.’

Henriette: ‘Stel jezelf ook vragen als: In hoeverre is je collectieregistratie op orde? Hoeveel tijd en moeite kun je besteden aan opschonen? Wat is je doel precies? Welke velden in je collectie-informatiesysteem zijn het belangrijkst om aan te pakken? Gaat het om twintig velden, of zijn het er zes? Dat maakt een groot verschil. Dergelijke vragen komen ook naar voren in een informatieplan, waarin je de digitale strategie van je organisatie vastlegt.’

Het grotere doel

‘Met het verrijken van je erfgoedinformatie krijg je inzicht in je collectie en maak je erfgoedinformatie begrijpelijk voor het publiek’, besluit Marieke. ‘En je verbindt de erfgoedinformatie via termen met andere erfgoedcollecties. Data-verrijking levert voor iedereen wat op en dat is precies waar het in de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed om gaat.’

Datawerkplaatsen

Vanuit het Netwerk Digitaal Erfgoed helpen we je om vanuit de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed je erfgoedinformatie naar een hoger niveau te tillen. In Zuid-Holland, Limburg, Friesland, Gelderland, Brabant, Utrecht en Zeeland zijn datawerkplaatsen gestart als dienstverlening vanuit de provinciale erfgoedhuizen. Lees verder.

Op de hoogte blijven?