Nynke Kuipers: ‘Heel Nederland “struunt” straks door het Friese erfgoed’

‘In Friesland zeggen we: “Even lekker sneupen of strunen”, bijvoorbeeld op een markt of door een stad,’ legt Nynke uit. ‘Rondstruinen of rondsnuffelen dus. Zo zijn we op de naam van het nieuwe provinciale erfgoedplatform gekomen. We hebben gekozen voor de fonetische schrijfwijze zodat de naam voor iedereen leesbaar is (lacht).’

Elke Nederlander kan dus straks ‘strunen’ door het Friese erfgoed, maar zover is het nog niet. ‘Rond de zomer van 2023 hopen we met het platform live te gaan, maar het kan ook wat later worden.’ Want er ligt nog werk, veel werk.

Linked data en persistent identifiers

Waarom een nieuw platform? ‘Doordat het collectieregistratiesysteem Adlib uitgefaseerd wordt, zijn allerlei erfgoedorganisaties op zoek naar een vervanger, ook in Friesland. Vanuit de Museumfederatie Fryslân hebben we gekeken of een gezamenlijk platform haalbaar was. En dan niet alleen een platform waar Friese organisaties hun collecties kunnen registreren, maar waarmee ze bijvoorbeeld ook hun collectie-informatie kunnen omzetten in linked data. Of persistent identifiers oftewel PID’s kunnen aanmaken, om linkrot tegen te gaan. Zónder dat de organisaties hiervoor allerlei technische kennis in huis moeten hebben. Uit die ideeën is Noorderstruun ontstaan.’

Proefmigratie geslaagd

Gekozen is voor het registratiesysteem Atlantis van DEVENTit. De eerste zes pilotmusea hebben onlangs een succesvolle proefmigratie doorlopen. Voor de kerst zullen deze organisaties al hun collectie-informatie hebben overgezet naar Atlantis, in 2023 volgen de andere erfgoedorganisaties. ‘Denk daarbij behalve aan andere musea, ook aan historische verenigingen, een kerk met erfgoedcollectie of een gemeente met een kunstcollectie.’

Ook informatie over personen en instellingen

‘Onze pilotpartners, de musea, zijn vertrouwd met Adlib, maar Atlantis werkt net weer even anders. Natuurlijk moet Atlantis er niet gaan uitzien als een Adlib-versie, maar we willen wel dat gebruikers de structuur van het nieuwe registratiesysteem snel begrijpen. Daarom zetten we al onze pijlen op een zo gebruikersvriendelijk mogelijke invoeromgeving.’

‘Een mooi voorbeeld: onze musea zijn gewend om in Adlib niet alleen informatie over de collectie te beheren, maar ook informatie over personen en instellingen. Daarom zorgen we ervoor dat dit straks ook in Atlantis mogelijk is.’

En… verhalen en crowdsourcingcampagnes

Organisaties kunnen aan de achterkant van het platform hun collecties registreren en aan de voorkant, voor het publiek, kunnen ze objecten uit hun collecties laten zien. ‘Ook het publiceren van verhalen behoort straks tot de mogelijkheden. En organisaties kunnen een crowdsourcingcampagne opzetten, bijvoorbeeld om collectiefoto’s van de juiste metadata te voorzien.’

Dataopslag als uitdaging

Omdat er snel geschakeld moest worden is ervoor gekozen om bij Atlantis voor 1 terabyte aan data-opslag in te kopen. Maar dat blijkt bij lange na niet voldoende. ‘We hadden natuurlijk voor Amazon kunnen kiezen, maar hoe makkelijk kun je daarna voor een andere aanbieder kiezen? Het liefst houden we de dataopslag hier in de provincie. Alle voors en tegens, ethisch en qua kosten, gaan we volgend jaar tegen elkaar afzetten. Nu eerst die gebruikersvriendelijke omgeving goed neerzetten.’