Gezocht: onderzoeker voor verkenning duurzame opslag van digitaal erfgoed

Achtergrond en aanleiding verkenning

Digitaal erfgoed is kwetsbaar. Het duurzaam toegankelijk houden ervan brengt grote risico’s op informatieverlies met zich mee. Erfgoedorganisaties en provinciale platforms zoeken naar betaalbare en haalbare manieren om hun digitale informatie op te slaan. Het is daarbij belangrijk dat digitale informatieobjecten duurzaam toegankelijk blijven. Daarom gaat het Netwerk Digitaal Erfgoed in 2024, samen met betrokken partijen, op zoek naar oplossingen voor duurzame opslag. Voor de uitvoering van dit onderzoek wordt een onderzoeker gezocht.

Doelstelling en aanpak

Erfgoedorganisaties staan voor uitdagingen bij het duurzaam opslaan van digitaal erfgoed. Ze hebben bijvoorbeeld steeds meer behoefte aan deskundigheid en een volwassen IT-infrastructuur. Verder nemen de hoeveelheden data snel toe en stijgen de kosten voor opslag. Duurzaam beheer van digitaal erfgoed is een continu proces dat het erfgoedveld misschien samen kan aanpakken. Wat zijn de mogelijkheden? Welke scenario’s zijn realistisch?

Dit onderzoek heeft als doel realistische oplossingen in kaart te brengen voor het duurzaam bewaren en toegankelijk maken van digitale informatieobjecten voor erfgoedorganisaties. Het richt zich op erfgoedorganisaties die niet onder de Archiefwet vallen en geen toegang hebben tot e-depotservices.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door middel van bronnenonderzoek, gesprekken met experts (zoals leden van de NDE-werkgroep Houdbaar) en interviews met ongeveer vijftien erfgoedorganisaties en -platforms. De uitkomsten krijgen een plek in verschillende oplossingsscenario’s. De lijst met te bevragen erfgoedorganisaties wordt opgesteld met de hulp van de digitaal-erfgoed-coaches. Hieronder staan al enkele typen organisaties en platforms die worden meegenomen in het onderzoek.

Scope van het onderzoek

Analyse van de huidige knelpunten en behoeften:

• Welke vragen en knelpunten hebben erfgoedorganisaties en -platforms op het gebied van opslag?
• Waar hebben ze behoefte aan?

Analyse van minimale eisen voor duurzame opslag:

• Hoe wordt er vanuit duurzaamheid tegen deze praktijk aangekeken?
• Wat betekent duurzame opslag in de context van digitale duurzaamheid?
• Wanneer voldoet de opslag van data en bestanden aan de eisen voor digitale duurzaamheid?
• Wat zijn de minimale vereisten voor mandaat, systemen, IT-ondersteuning, budget, kennis en vaardigheden en beleid/procedures?
• Wat vinden de digital preservation experts (NDE-werkgroep Houdbaar) hiervan?

Schets van oplossingsrichtingen:

• Wat zien de erfgoedorganisaties en erfgoedplatforms zelf als oplossingen?
• Welke oplossingen bieden leveranciers op dit moment aan?
• Hoe zit het met IIIF en duurzame opslag van afbeeldingen (en neem dit mee in de scenario’s)?
• Welke (inter)nationale good practices zijn een voorbeeld voor de te schetsen scenario’s?
• Wat zijn de mogelijke scenario’s en oplossingsrichtingen, gebaseerd op de minimale eisen, met hun voor- en nadelen en kosten?

Het onderzoek richt zich op drie doelgroepen:

• Provinciale platforms: deze platforms verzorgen vaak ook de opslag waarbij de kosten voor dataopslag elk jaar stijgen. Beheerders van deze platformen staan voor de vraag of ze deze kosten volledig kunnen doorberekenen aan hun gebruikers. Risico is dat vooral kleinere erfgoedorganisaties bij toegenomen kosten afhaken.
• Erfgoedorganisaties die gebruikmaken van diverse leveranciers voor het beheer en de opslag van verschillende typen digitale materialen.
• Middelgrote en kleinere musea en historische verenigingen die niet aangesloten zijn bij een provinciaal platform.

Resultaten

• Op basis van de interviews en bronnenonderzoek maak je een aantal scenario’s met oplossingsrichtingen voor de gevonden problemen in een beknopte rapportage (max. 15 pagina’s) in NDE-opmaak.
• Je presenteert de rapportage aan het NDE-team en de NDE-werkgroep Houdbaar en licht de uitkomsten toe.
• Je verwerkt input, opgehaald tijdens de presentatie, in de definitieve versie.

Voor deze zzp-opdracht is maximaal 20.000 euro beschikbaar. Je kunt je reactie, voorzien van een offerte, insturen vóór woensdag 21 augustus 2024 via info@netwerkdigitaalerfgoed.nl.