Bit List 2023 toont aan: veel digitaal materiaal dreigt verloren te gaan

27 november 2023

Elke twee jaar, op de eerste donderdag van november tijdens de Werelddag van de digitale duurzaamheid, publiceert de Digital Preservation Coalition (DPC) een vernieuwde Bit List. Hierop staat bedreigde digitale content. De vierde Bit List laat zien dat er weinig veranderd is in vergelijking met twee jaar geleden. Maar er gloort ook een beetje hoop.

Beeld: satapat via 123rf; beeldbewerking NDE

De Bit List wijst belangrijke digitale content aan die verloren dreigt te gaan, zoals oude USB-sticks, dvd’s, foto’s op sociale media en websites die nog steeds Flash gebruiken. Dit rapport spoort ons aan om iets te doen en onze digitale cultuur en geschiedenis te redden. Iedereen, waar dan ook ter wereld, kan digitaal materiaal voorstellen om op de lijst te zetten.

Ook is de Bit List een handige tool om het belang van het duurzaam toegankelijk houden van digitale informatie aan te tonen en de risico’s van informatieverlies binnen je eigen organisatie onder de aandacht te brengen.

Wie maakt de keuze?

Tot voor kort werd de selectie uit voorgestelde suggesties bepaald door een wisselende jury. Dit jaar is de Bit List Council opgericht, bestaande uit een raad van een veertigtal internationale experts. Elk lid brengt specifieke expertise mee op het gebied van het behoud van specifiek digitaal materiaal.

Weinig veranderingen, en dat is geen goed nieuws

De Bit List Council heeft slechts een paar wijzigingen aangebracht in de lijst van 2021. Dit betekent dat het rapport van 2023 de belangrijkste conclusies van twee jaar geleden onderschrijft. Helaas zijn de meeste digitale materialen nog steeds even riskant als voorheen, op een paar uitzonderingen na. Anders gezegd: veel van de aanbevelingen uit het eerdere rapport zijn niet opgevolgd.

Groeiend gevaar voor 87 digitale items

Het nieuwe rapport telt 87 items, terwijl dat er twee jaar geleden nog 73 waren. Nieuwe toevoegingen aan de lijst omvatten onder andere games, zoals consolegames (voor PlayStation, Xbox, Nintendo Switch en soortgelijke consoles) en pc-games. Ook apps voor smart-tv’s worden als ‘kritisch bedreigd’ beschouwd.

Een paar lichtpuntjes

Gelukkig zijn er ook een paar voorzichtige, positieve ontwikkelingen. Binnen de Bit List zijn twee categorieën, namelijk ‘Published Research Data Appended to Journal Articles’ en ‘Unpublished Research Data’, herzien. De eerste ging van ‘bedreigd’ naar ‘kwetsbaar’, terwijl de laatste van ‘bijna verdwenen’ naar ‘heel erg in gevaar’ ging. Dit komt door verbeteringen, vooral dankzij groeiende inzet en kennis op het gebied van onderzoeksgegevens bij hogescholen en universiteiten.

Oproep tot actie

Met het uitbrengen van de Bit List 2023 roept de DPC op om vier stappen te zetten:

Help mee om digitaal materiaal veilig te stellen dat is ontstaan als een vorm van protest tijdens politieke onrust en om deze materialen te bewaren voor de toekomst.
Pak hiaten in verdragsbepalingen aan, zodat digitaal cultureel erfgoed tijdens gewapende conflicten beschermd kan worden (zoals in het UNESCO Cultuurgoederenverdrag uit 1954 vastgesteld).
Zorg ervoor dat obstakels voor het duurzaam bewaren van sociale media worden weggenomen en verminderd.
Blijf vaardigheden ontwikkelen en onderzoek doen naar duurzame toegankelijkheid van digitale materialen.

Bekijk het rapport

Tip

Op pagina 10 van het rapport lees je alle aanbevelingen van de Bit List Council en wat jij kunt doen om ervoor te zorgen dat de Bit List er in 2025 anders uitziet.