Maak kennis met Eef Masson, nieuw aanspreekpunt bij OCW voor Nationale Strategie en NDE

Je bent al bekend met het Netwerk Digitaal Erfgoed?

‘Klopt! Ik heb wel eens een praatje voor het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) gehouden. Hoewel ik nooit actief erbij betrokken ben geweest, ben ik wel vertrouwd met het NDE-werkterrein houdbaar, dus het veiligstellen van digitale informatie voor de toekomst.’

Je werkte eerder bij het Rathenau Instituut. Wat doet het precies?

‘Het Rathenau Instituut houdt het parlement op de hoogte van recente inzichten over de maatschappelijke impact van wetenschap, technologie en innovatie.’

Had je een specifiek aandachtsgebied?

‘Als senior onderzoeker maakte ik onderdeel uit van de onderzoeksgroep Digitale samenleving. Ik richtte me bijvoorbeeld op opkomende technologieën, zoals augmented reality en virtual reality, en maatschappelijke ontwikkelingen die eruit voortvloeien. Denk aan nieuw gedrag op sociale media.’

Je deed ook onderzoek naar de relatie tussen digitalisering en duurzaamheid?

‘Digitalisering kan bijdragen aan verduurzaming, bijvoorbeeld om het energienet efficiënter in te zetten. Tegelijkertijd heeft digitalisering een impact op de omgeving. Dat laatste kwam bijvoorbeeld naar voren in een rapport over de vestiging van data centers.’

De relatie digitalisering en duurzaamheid in ecologische zin staat centraal in de nieuwe NDE-netwerkgroep Green IT.

‘De Europese energiesector heeft al veel aandacht voor dit onderwerp, maar in de erfgoedsector heb ik daar nog minder sporen van teruggevonden. Dus ik was heel blij om te zien dat deze netwerkgroep is gestart.’

Ook erfgoedstudies zijn je vertrouwd?

‘Voordat ik naar het Rathenau Instituut overstapte, heb ik zestien jaar in de universitaire wereld gewerkt. Vanuit die context droeg ik ook wel eens bij aan de activiteiten van het NDE. Nadat ik bij de Universiteit Utrecht was gepromoveerd op een mediahistorisch proefschrift, heb ik zowel in Utrecht als in Amsterdam lesgegeven in het vakgebied Mediastudies. Maar mijn aandachtsgebied betrof altijd het raakvlak van Mediastudies én erfgoedstudies.’

Heb je een voorbeeld?

‘Bij de Universiteit van Amsterdam coördineerde ik bijvoorbeeld een master op het gebied van beheer, behoud en toegankelijk maken van zowel analoge als digitale audiovisuele collecties. Dus qua thematiek voelt het bij het ministerie van OCW als thuiskomen, al zijn mijn activiteiten nu wel heel anders.’

Het werk is meer beleidsmatig?

‘Inderdaad. Tijdens mijn laatste jaren bij de universiteit deed ik steeds meer beleidsmatig onderzoek, waaruit een advies voortvloeide. Het beleidsmatige aspect was voor mij ook de reden om naar het Rathenau Instituut over te stappen. Uiteindelijk miste ik de focus op erfgoed en cultuur in brede zin. Bij het ministerie komt dat alles mooi samen.’

Druk aan het inlezen?

‘Ik heb onder meer de verslagen van de NDE-activiteiten doorgenomen. Indrukwekkend om te zien hoeveel werk er de afgelopen jaren in het netwerk verzet is.’

Wat viel je op?

‘Voor mij zijn dat de ontwikkelingen binnen het NDE-werkterrein bruikbaar. De gezette stappen om erfgoeddata met elkaar te gaan verbinden zijn indrukwekkend. Nederland loopt bij het verbinden van erfgoed en de samenwerking daarin voorop in zowel Europa als de rest van de wereld.’

En verder?

‘Het stemde mij ook positief dat de tools en andere instrumenten die de afgelopen jaren in het netwerk zijn ontwikkeld, nu in beheer zijn of worden genomen door de erfgoedorganisaties. En dat ze, heel belangrijk, worden doorontwikkeld.’

Wat ga je doen bij OCW?

‘Ik werk bij het team digitale transformatie van de directie Media en Creatieve Industrie. We houden ons bezig met vraagstukken op het gebied van digitalisering in de brede culturele en creatieve sector, dus op het gebied van erfgoed maar ook bijvoorbeeld podiumkunst en beeldende kunst.’

Vanuit welke focus kijken jullie naar die vraagstukken?

‘Ons uitgangspunt is dat digitalisering al die genoemde sectoren kan helpen bij het breder toegankelijk maken van cultuur en van de productie van makers. In de erfgoedsector, bijvoorbeeld, door objecten en collecties te verbinden in zo divers mogelijke verhalen – ook een centraal thema binnen het NDE. Daarnaast gaat het om het toekomstbestendig maken van die sectoren. Een centrale vraag daarbij is: hoe kan digitale technologie bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe artistieke producten en nieuwe presentatievormen.’

Jij hebt digitaal erfgoed in je portefeuille?

‘Ja, ik mag mijn aandacht, samen met collega’s bij andere afdelingen, richten op bijvoorbeeld de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed en de Digitaal Erfgoed Referentie Architectuur (DERA), waarvan OCW eigenaar is. Daarmee valt het NDE binnen mijn portefeuille.’

Ook ga je een rol spelen binnen de werkgroep Cultuur en Media van de Nederlandse AI Coalitie?

‘Omdat we binnen het ministerie beleid op AI-gebied willen formuleren, moeten we goed geïnformeerd zijn. Daarom ga ik de werkzaamheden van deze werkgroep volgen.’

Hoe kijk je terug op je eerste weken?

‘In ruim een maand tijd heb ik al meer mensen gesproken dan ik normaliter in een jaar zou spreken. Ik hoor allemaal spannende ontwikkelingen binnen het digitaal erfgoed. Heel fijn om samen verder te bouwen op wat er allemaal al in het netwerk ontwikkeld is.’