LIMA vindt tentoonstellingen maken óók een vorm van bewaren

Lacunes oplossen

De afgelopen jaren heeft Gaby Wijers, algemeen en artistiek directeur/bestuurder bij LIMA, lacunes zien ontstaan in de aandacht voor collecties op het gebied van design, muziek, dans, theater, games en digitale kunst. Ook een nationale infrastructuur voor dit soort erfgoed bleef achter. ‘Goed dat het Netwerk Digitaal Erfgoed hierin nu het voortouw neemt en dit samen met het Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD) en Podiumkunst.net oppakt. En dat deze taak een plek heeft gekregen in de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed 2021-2024.’

Maar dit wil niet zeggen dat er niets bestond op dit gebied. Sinds 2012 is LIMA een (inter-)nationaal erkend kenniscentrum voor de conservering van mediakunst. ‘Wij richten ons op makers, vertoners en collecties van mediakunst. Mediakunst overlapt van nature met andere disciplines. We zijn een key player in al deze netwerken; we adviseren en ontwikkelen en leveren diensten en tools voor toekomstige vertoning,’ zegt Gaby.

Samenwerking is noodzaak

Al een paar jaar werkt LIMA met andere instellingen samen in het Netwerk Digitaal Erfgoed. ‘Een noodzaak,’ zegt ze, ‘want het veld van mediakunst en digital preservation is complex en evolueert snel. Zo hebben wij hebben gezamenlijk de workflows voor born digital materiaal binnen verschillende domeinen onderzocht. Of neem de conservering van cd-roms en software- en websitearchivering, browser emulatie en het bewaren van virtual reality.’

Gaby kijkt dan ook uit naar de samenwerking met bijvoorbeeld het NADD en Podiumkunst.net. ‘Dit levert meer kennisopbouw en -verspreiding op, evenals meer gezamenlijk onderzoek naar documentatie/archivering, bruggen tussen verschillende collecties én verbindingen met meerdere disciplines.’

Programmeren

Een andere hoofdtaak van LIMA is programmeren. ‘Programmeren is onderdeel van bewaren: een werk bestaat alleen als het getoond wordt!’ zegt Gaby. Maar zijn er ook andere, meer inhoudelijke redenen. Sanneke Huisman, programmamaker en curator bij LIMA, vult aan: ‘We vinden het belangrijk om onze collectie, die sinds de jaren zeventig steeds verder wordt uitgebouwd, als bron van talloze verhalen te presenteren. Wat zeggen de werken van toen over het heden, en andersom? Dit kan over legio onderwerpen gaan, van media-activisme tot feminisme.’

Conservering gerelateerde vraagstukken

Verder organiseert LIMA regelmatig tentoonstellingen en programma’s met werk en kunstenaars die niet in de collectie zitten. Sanneke: ‘Dit doen we vooral om urgente en belangrijke thema’s die we tegenkomen in het veld te bespreken. Bijvoorbeeld over het kritisch gebruik van de nieuwste technologieën door digitale kunstenaars. Hier komen vaak ook meer aan conservering gerelateerde vraagstukken aan de orde. Wat betekende een werk in zijn tijd, en wat nu?’ ‘En,’ besluit Gaby, ‘zo zijn we steeds op zoek naar manieren om dit aan het publiek te tonen – en de werken te bewaren voor de toekomst.’