Gids voor linked data stories laat zien dat databeheerders en communicatieadviseurs nauw samenwerken

In 2022 is de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) aan de slag gegaan met datastories. Daarvoor wordt de linked datavoorziening van Triply gebruikt. ‘Met een datastory bevraag je een dataset en vertel je een verhaal in de vorm van grafieken, tabellen en tekst,’ legt Marije Timmermans uit. ‘Op die manier kan de RCE laten zien wat voor data ze in huis heeft, en daarmee ook wat voor objecten. Juist omdat deze presentatievorm toegankelijk is voor een breed publiek, richt de RCE zich op het vertellen van verhalen. Het is een fijne manier om lezers te inspireren zich verder te verdiepen in de data.’

Hoe is deze gids ontstaan?

Marije Timmermans: ‘Tijdens mijn traineeship heb ik samen met collega’s van de RCE onderzocht welke mogelijkheden een linked data-platform biedt om datastories te maken. Dit heeft zoveel waardevolle lessen en tips opgeleverd dat we deze graag willen delen met andere erfgoedinstellingen. De tips zijn ook heel bruikbaar voor collega’s die geen toegang hebben tot het Triply-platform.’

De tips zijn geschikt voor een brede doelgroep?

‘Ja, juist voor een brede doelgroep. In de gids spreek ik van de “zachte” en de “harde” kant. De eerste betreft de samenwerking en het schrijven van een datastory, de tweede gaat over de technische aspecten rondom linked data in deze verhalen.’

Over welke functies heb je het dan?

‘Bij de zachte kant denk ik aan projectmanagers, inhoudelijk deskundigen en communicatieadviseurs, bij de harde kant aan databeheerders.’

Er zijn dus veel verschillende mensen betrokken bij verhalen op basis van linked (open) data?

‘Als databeheerder kun je interessante inzichten uit een dataset halen, maar om te bepalen of deze inzichten de moeite waard zijn om te delen met het publiek, is input van inhoudelijk deskundigen en communicatieadviseurs nodig. Inhoudelijk deskundigen kunnen bijvoorbeeld aangeven welke gegevens nog meer gevisualiseerd kunnen worden om een verhaal te verrijken. Ook zorgen ze voor context om de resultaten van de visualisaties te kunnen duiden. Communicatieadviseurs kunnen vervolgens suggesties doen om het verhaal nog interessanter te maken voor een bepaalde doelgroep.’

Toch is het nog wel pionieren?

‘Zeker! Het kan bijvoorbeeld lastig zijn om een link te leggen tussen twee datasets omdat de samenstellers niet dezelfde termen hebben gebruikt. Daarom is het belangrijk om aan verwachtingsmanagement te doen. Dit geldt zowel voor het team dat aan het verhaal werkt als voor de lezers ervan.’

Tot slot: wat maakt het zo leuk om aan een verhaal met linked data te werken?

‘Het is een vertaalslag naar de vaak minder datavaardige lezer. Door de verhaalvorm te gebruiken, wordt het voor mensen herkenbaar en dat verlaagt de drempel om ermee aan de slag te gaan.’