SSHOC-NL helpt erfgoedorganisaties om hun data beschikbaar te stellen aan onderzoekers
ooi nieuws voor erfgoedorganisaties die hun datasets voor de wetenschap beschikbaar willen stellen. De Social Science and Humanities Open Cloud for the Netherlands (SSHOC-NL), een samenwerkingsverband tussen ODISSEI, CLARIAH en vijftien Nederlandse kennispartners, zorgt er straks voor dat collecties en data van erfgoedinstellingen goed vindbaar en toegankelijk zijn voor onderzoekers.
Beeld: Andrea Piacquadio via pexels
Dit is SSHOC-NL
De Nederlandse Onderzoeksraad (NWO) heeft 15,2 miljoen euro beschikbaar gesteld voor SSHOC-NL, een consortium waarin de sociale en geesteswetenschappen gaan samenwerken. Het project ODISSEI (Open Data Infrastructure for Social Science and Economic Innovations) vertegenwoordigt de sociale wetenschappen, het project CLARIAH (Common Lab Research Infrastructure for the Arts and Humanities) de geesteswetenschappen. Er sluiten vijftien Nederlandse universiteiten en kennisorganisaties aan, zoals de Koninklijke Bibliotheek en Beeld & Geluid. Onderzoekers kunnen straks veilig en ethisch verantwoord grote hoeveelheden data in samenhang analyseren en met elkaar verbinden. SSHOC-NL bouwt een infrastructuur voor onderzoekers om dat mogelijk te maken.
Brandstof voor onderzoek
‘De data van erfgoedorganisaties is een essentiële brandstof voor wetenschappelijk onderzoek,’ zegt Menno Rasch, directeur Digitale Infrastructuur van het KNAW Humanities Cluster en bestuurslid van het NDE. ‘Het is daarom belangrijk dat deze data goed vindbaar en toegankelijk is voor onderzoekers, en SSHOC-NL zal hieraan bijdragen. Door wetenschappelijk onderzoek op basis van deze data zal er meer kennis ontstaan over de collecties, waar erfgoedinstellingen hun voordeel mee kunnen doen. Zo kunnen zij bijvoorbeeld meer publieke aandacht voor hun collecties genereren op basis van deze wetenschappelijke inzichten.’
Beter vindbaar voor de wetenschap
SSHOC-NL gaat een workflow bouwen waardoor erfgoedorganisaties makkelijker hun databestanden kunnen aanleveren, vertelt Roeland Ordelman, coördinator van de CLARIAH Media Suite bij Beeld & Geluid en CTO van CLARIAH. ‘Het aanleveren van de linked open data kan voor de organisaties een uitdaging zijn. Maar het is de tijdsinvestering waard, aangezien onderzoekers vaak niet bekend zijn met de datasets van erfgoedorganisaties. Momenteel worden deze datasets al gevonden via CLARIAH en het NDE-datasetregister, maar SSHOC-NL zal er ook voor zorgen dat ze speciaal voor onderzoekers nog beter beter vindbaar zijn.’
Veilige omgeving voor gevoelige data
‘Data kunnen niet alleen privacygevoelig zijn, maar ook politiek gevoelig,’ zegt Menno. ‘In het laatste geval kan worden gedacht aan archieven van verzetsorganisaties waarin notulen met persoonsnamen voorkomen. Wanneer een erfgoedorganisatie besluit dergelijke data beschikbaar te stellen aan onderzoekers, wil zij dit doen in een veilige omgeving. En zo’n veilige onderzoeksomgeving gaat SSHOC-NL bieden.’
‘Daarbij kan het ook gaan om data waar auteursrecht op rust,’ voegt Roeland toe. ‘Via SSHOC-NL kunnen erfgoedorganisaties deze data in een beveiligde, geautoriseerde omgeving aan onderzoekers beschikbaar stellen.’
Samenwerking met erfgoedorganisaties
De samenwerking tussen sociale en geesteswetenschappen is al een mooie stap, besluit Menno. ‘Maar het is fantastisch dat erfgoedorganisaties zoals de Koninklijke Bibliotheek en Beeld & Geluid betrokken zijn bij SSHOC-NL. Als knooppunten in het NDE zullen zij andere erfgoedorganisaties, groot en klein, meenemen in de verdere ontwikkelingen. Via de NDE-kanalen zullen we het netwerk op de hoogte houden.’
