Monique in het Veld (Podiumkunst.net): ‘Steeds meer theater- en muziekgezelschappen weten ons te vinden’

6 maart 2024


D

Drie jaar timmert Podiumkunst.net, een netwerk dat zich richt op de archieven van theatergroepen tot muziekgezelschappen, aan de weg. En dat begint zijn vruchten af te werpen, vertelt programmamanager Monique in het Veld. ‘We helpen om het erfgoed van podiumkunsten zichtbaar te maken.’


Monique in het Veld

Monique in het Veld: ‘Vergeleken met onze start in 2021 hebben we nu daadwerkelijke resultaten om te presenteren. We hebben stappen gezet om het erfgoed van theater, dans en muziek toegankelijk te maken voor een breder publiek. Over die ontwikkelingen vertellen we op ons netwerkevent op 13 maart.’

‘Tijdens dit event lanceren we een Podiumkunst.net Widget die je eenvoudig op je website kan plaatsen. Stel je voor dat een operagezelschap een uitvoering van Mozarts Zauberflöte op zijn site heeft staan. Met behulp van deze Widget, die eruitziet als een popup-blokje, kan dit gezelschap extra informatie over de opera delen, zoals biografische gegevens over de componist.’

Onder water ophalen

‘De informatie komt uit verschillende online muziekcollecties, onder water opgehaald via metadata. Deze is al eerder verzameld en opgeslagen in een speciaal gebouwd caching mechanisme. Het individueel ophalen van deze gegevens zou te veel tijd kosten, dus slaan we ze op. Als er wijzigingen optreden in de informatie bij de betreffende organisatie, wordt het systeem hiervan op de hoogte gebracht en wordt de informatie vernieuwd. Hoewel er momenteel nog relatief weinig data beschikbaar is, zal dit in de toekomst snel uitbreiden.’

Widget in de toekomst

‘Via een application programming interface (API) worden vragen gesteld en de antwoorden worden beschikbaar gesteld via de Widget. In de toekomst zal het operagezelschap uit het eerder genoemde voorbeeld zelf kunnen kiezen welke archieven ze willen gebruiken om extra informatie te tonen; momenteel is dit nog van tevoren bepaald. We werken er ook aan om de informatie die de Widget toont aanklikbaar te maken, zodat sitebezoekers direct naar de betreffende bron kunnen worden geleid.’

‘De Widget is slechts een voorbeeld van het zichtbaar maken van het podiumkunsterfgoed. In de toekomst kun je de opgehaalde informatie ook op andere manieren op een website presenteren. Of zelfs in een zoekfunctie, maar dat is (nabije) toekomstmuziek. Hiermee geven we invulling aan de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed en Architectuurblauwdruk van het Netwerk Digitaal Erfgoed, gericht op de behoeften van de podiumkunsten.’

Archieftraject

‘Veel muziekarchieven zijn al goed op weg met het online beschikbaar stellen van hun collecties, maar in de wereld van dans en theater blijft dit nog achter. In deze sectoren zijn de gezelschappen klein en zijn er te weinig mensen met de benodigde kennis en vaardigheden om dit te realiseren. Bovendien ontbreekt het deze organisaties vaak aan voldoende financiële middelen. Daarom organiseren we voor deze groepen de laagdrempelige Archiveren voor dummies-webinars, waarvan het succes ons verrast heeft.’

Inventarisatietraject

‘Naast het organiseren van webinars hebben we ook een Archieftraject opgezet voor theater-, muziek- en dansgezelschappen die al een duidelijk beeld hebben van wat ze met hun artistieke werk willen doen. We trainen hen bij het bewaren en online beschikbaar stellen van hun materiaal. Maar er zijn ook gezelschappen die hun materiaal nog op oude floppy’s of in dozen op zolder hebben liggen. Voor hen hebben we een Inventarisatietraject opgezet om in kaart te brengen wat er precies beschikbaar is. We hebben sinds kort een pool van archiefcoaches om deze trajecten te ondersteunen.’

Collectiebeheersysteem op maat

‘Momenteel past een leverancier met wie we samenwerken zijn collectiebeheersysteem, Avisi Archieftool, specifiek aan voor de podiumkunsten. Hierbij ligt een sterke focus op NDE-compatibiliteit, zoals het gebruik van duurzame identifiers. Binnenkort zullen drie Arnhemse gezelschappen deze software onder onze begeleiding gaan inzetten, wat meteen een mooie showcase zal zijn.’

‘We zijn ook bezig met Omeka S, een collectie-informatiesysteem dat veel aandacht krijgt binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed. Doordat het open source software is, is het toegankelijk voor veel gezelschappen. Ze moeten alleen nog leren hoe het werkt, maar het is redelijk eenvoudig in het gebruik. En ook hiervoor kunnen we de archiefcoaches inzetten.’

Herontdekking van muziek- en theaterstukken

‘Ik heb het gevoel dat Podiumkunst.net steeds meer momentum krijgt, aangezien steeds meer organisaties de weg naar ons weten te vinden. Dat betekent echter niet dat we op onze lauweren kunnen rusten; we blijven ons inzetten om onze bekendheid te vergroten. De groeiende bekendheid heeft geleid tot allerlei projecten waarbij we onder andere collecties verrijken en verbinden. Het leuke is dat dit zelfs al heeft geresulteerd in de herontdekking van oude muziek- en theaterstukken die weer uitgevoerd gaan worden. En wie weet wat voor verborgen schatten nog ontdekt zullen worden. Maar voordat we daar komen, moeten eerst die zolders leeg.’

Netwerkevent Podiumkunst.net: Triple Time: Collecties Verbinden

Deelnemers worden op 13 maart meegenomen in het digitaliseren van de podiumkunsten. Inmiddels zijn de eerste collecties verbonden. Hoe ziet dit eruit? Hoe wordt samengewerkt met digitaliseringsexperts? En wat betekent deze verbinding voor de collectiehouders én het podiumkunsterfgoed? Aan het woord komen ook makers, netwerken en organisaties uit het veld. Schrijf je in.