HomeComputerMuseum kraakt oude floppy’s uit Literatuurmuseum-collectie

30 augustus 2023


A

Afgelopen jaar verwierf het Literatuurmuseum het archief van schrijver en dichter Edgar Cairo. In de dozen met documenten, foto’s en prullaria sprong een stapel 5,25″ floppy disks in het oog. Maar hoe kun je tegenwoordig nog gegevens lezen van deze buigzame reuzenschijven uit de jaren tachtig? Het HomeComputerMuseum bracht de oplossing.


‘We waren niet alleen benieuwd naar de inhoud van de 5,25″ floppy disks uit het archief van Edgar Cairo, maar ook naar wat twee floppy disks met materiaal van schrijver Boeli van Leeuwen te bieden hadden. Een onderzoeker keek reikhalzend uit naar het laatste,’ vertelt Jessica Brul. Ze is verantwoordelijk voor applicatie- en digitaal collectiebeheer bij het Literatuurmuseum.

Een oude computer aanschaffen?

Het museum overwoog de aanschaf van een oude computer om de informatie op deze schijven te kunnen bekijken. Het vinden van werkende apparatuur leek echter een obstakel – totdat zich een oplossing aandiende. ‘We kregen de tip om contact op te nemen met het HomeComputerMuseum in Helmond. Zij beschikken over een “verwerkingsstraat” met computers die in staat zijn om de informatie te ontcijferen.’

De uitdaging

De informatiedragers van Boeli van Leeuwen bleken twee 5.25 MS-DOS geformatteerde diskettes te zijn die Jessica in het HomeComputerMuseum makkelijk heeft kunnen uitlezen. Dat lukte echter niet met de floppy disks van Edgar Cairo. Ze bleken niet geformatteerd te zijn volgens een Windows-systeem. Wat te doen?

Zeldzame Apple-computer

Maar wacht even, op een van de hoesjes was het onmiskenbare Apple-logo te zien. En ja hoor: een Apple III-computer uit de jaren tachtig kon de diskettes uitlezen. ‘De floppy disks blijken zo te zijn geformatteerd dat ze niet compatibel zijn met andere Apple-modellen. Gelukkig heeft het museum twee zeldzame exemplaren van dit Apple-model in de collectie.’

Onheilspellend lawaai

De vrijwilligers demonstreerden eerst hoe een floppy kon worden uitgelezen, waarna Jessica zelf aan de slag ging. ‘Na twintig stuks liet het apparaat, dat kort geleden gereviseerd was, plotseling een verontrustend geluid horen. Gelukkig was de vrijwilliger die verantwoordelijk was voor de revisie ook die dag aanwezig. Het bleek dat een spoel losgeraakt was, een puur mechanisch probleem dus. Nadat dit euvel verholpen was, kon ik mijn werk voortzetten. Hoewel drie van de tachtig exemplaren foutmeldingen gaven, konden ze grotendeels worden uitgelezen. Een fantastische oogst dus.’

Jessica Brul van het Literatuurmuseum leest met een Apple III-computer oude floppy disks uit

Jessica Brul van het Literatuurmuseum leest met een Apple III-computer oude floppy disks uit

 

Patatje met

Tegen vijf uur zat Jessica’s werk erop. ‘Aangezien het vrijdag was, sloten de vrijwilligers de week traditiegetrouw af met een patatje. Bart van den Akker, mede-oprichter van het HomeComputerMuseum, vroeg of ik mee wilde eten. Dat leek me wel wat en zo eindigde de dag met een gezellig samenzijn.’

Op de server zetten

Op dit moment is Jessica druk bezig met het omzetten van de bestanden via het programma CiderPress (‘Een handige tip van het HomeComputerMuseum’). Ze is bijna klaar met het laatste stukje en het grootste deel van de bestanden staat nu op de server van het Literatuurmuseum, in een formaat dat iedereen gemakkelijk op een hedendaagse computer kan bekijken.

Nu of nooit

Heeft ze nog interessante stukken langs zien komen?‘Jazeker! Een scala aan vondsten, variërend van boze brieven die Edgar Cairo naar de Belastingdienst stuurde tot handschriften en artikelen. Het was de trip naar Helmond dubbel en dwars waard.’ Jessica beseft nu maar al te goed dat naarmate oude fysieke informatiedragers langer in een lade of kast blijven liggen, de kans kleiner wordt dat ze ooit nog eens kunnen worden uitgelezen. ‘Dus nu we weten dat het HomeComputerMuseum ons hierbij kan helpen, is het een goed idee om daar actie op te ondernemen.’

NDE-podcast: op bezoek bij HomeComputerMuseum

In de podcastserie ‘Paulus en De Nijs op reis’ trekken netwerkredacteur Ronald de Nijs en journalist Kirsten Paulus door Nederland. In deze aflevering vertelt mede-oprichter Bart van den Akker hoe het HomeComputerMuseum kan helpen bij het uitlezen van floppy's en andere oude informatiedragers.

Beluister de podcast

Gerelateerd nieuws