Hoe vertel je verhalen met linked data? Geheugen van Nederland zoekt dit uit

16 oktober 2023


S

Steeds meer online erfgoedcollecties komen beschikbaar als linked open data. Hoe kun je daarmee verhalen vertellen? Welke tools kun je gebruiken om data te visualiseren? En hoe stel je de juiste dataset samen? Met deze vragen is Geheugen van Nederland afgelopen zomer aan de slag gegaan.


Esthetisch detail van het Rietveld Schröderhuis met hoekramen. Foto: Sailko CC BY 3.0

Vijf projecten tonen erfgoeddata in actie

Geheugen van Nederland verkent de mogelijkheden die erfgoeddata bieden voor het vertellen van verhalen. Daarom zijn samen met het Nationaal Archief, Huygens Instituut, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Het Nieuwe Instituut, Muziekschatten, de Koninklijke Bibliotheek en de Universiteit van Amsterdam vijf projecten gestart.

Als multidisciplinair team van start

Al snel werd duidelijk dat elk project een team vereist met verschillende deskundigen, waaronder dataspecialisten, collectiespecialisten, communicatieadviseurs en front-end developers. Kortom, een multidisciplinair team. Deze experts kunnen samen zowel de technische kant begrijpen als rekening houden met de behoeften die de gebruikers van een eindproduct hebben.

Ervaringen opdoen

Op dit moment willen de projecten vooral nagaan wat er – met de kennis van nu – allemaal mogelijk is met linked data en welke vragen zich hierbij voordoen. Natuurlijk, datavisualisatie biedt tal van mogelijkheden om erfgoed op een aantrekkelijke manier te presenteren. Maar auteursrechten kunnen soms roet in het eten gooien. Hoe vertel je dan toch een interessant verhaal? Alle bevindingen komen op termijn beschikbaar voor de erfgoedwereld.

Project in de spotlight: Gerrit Rietveld op de kaart

Een van de projecten levert een interactieve kaart op van het werk van Gerrit Rietveld, waarbij je kunt doorklikken naar de collecties en monumenten van deze Nederlandse architect. De eerste opzet voor de kaart is gemaakt door Marije Timmermans, trainee bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Inmiddels heeft Sablina Vis haar daar opgevolgd. Ook hebben Stefan Pullen, een onafhankelijk informatieontwerper, en Eline de Graaf, conservator bij het Nieuwe Instituut, zich bij het team aangesloten.

Puzzelstukjes oplossen

Nu bundelen ze gedrieën hun krachten om een dataset te creëren, ook al zijn nog niet alle data voor iedereen beschikbaar. Hoe kun je toch de kwaliteit van data behouden? Dit brengt de nodige vraagstukken met zich mee, en dat geldt ook voor het visualiseren van de data. Want veel werken bevinden zich op een en dezelfde locatie, wat resulteert in een cluster van informatie op de kaart. Hoe zorg je ervoor dat de individuele werken duidelijk in beeld worden gebracht?

Ook heeft het team te maken met auteursrechtelijke beperkingen, waardoor ze niet alle afbeeldingen kunnen tonen. Hoe krijgt de gebruiker straks genoeg werken van Rietveld te zien? Kortom, er liggen genoeg puzzelstukjes om op te lossen.

Neem alvast een kijkje

De datastory van Rietvelds werk is al in eerste conceptvorm te bekijken. Maar let op: de datastory is nog volop in ontwikkeling en het uiteindelijke resultaat kan afwijken van wat hierboven beschreven is.

Ook bezig met datagedreven verhalen? Mail ons!

Werkt jouw organisatie ook aan datagedreven verhalen en wil je je ervaring delen? Of heb je een idee voor een digitale collectie die zich leent voor Geheugen van Nederland? Stuur een mail naar redactie@geheugenvannederland.nl.