AiRich recyclet archiefmateriaal tot gruwelkunstwerk

Voordat je dit werk ging maken, heb je de Gouden Koets in het echt gezien?

‘Ja, voor het eerst. Je denkt meteen: wow! Al die gouden details zijn zo overweldigend. De koets is – laat ik eerlijk zijn – een kunstwerk op zich.’

Maar toen viel je blik op de zijpanelen, de ‘Hulde der Koloniën’…

‘Ik kreeg een error! Nederland geeft met de illustraties op deze panelen toe dat ze zich heeft verrijkt. Maar wat zie je? Mensen uit de koloniën overhandigen geschenken aan een witte maagd die symbool staat voor Nederland. Come on man, dit is een geromantiseerde versie van hoe het eraan toe ging. Er is een belangrijk stuk informatie weggelaten.’

Daarmee had je je onderwerp te pakken?

‘Ik wil met mijn kunstwerk iedereen eraan herinneren hoe Nederland zich op een onmenselijke, dwingende manier door de koloniën heeft verrijkt.’

Het stond vast dat je in je werk materiaal van John Gabriël Stedman zou gebruiken?

‘Zeker weten. Als nazaat van de Afrikaanse diaspora en als Surinamer waren de tekeningen van Stedman de eerste die ik tegenkwam toen ik me als 17-jarige ging verdiepen in het slavernijverleden. Die beelden van misstanden in de slavernij zorgden in de 18de eeuw voor veel commotie en ook nu nog zijn ze schokkend om te zien. Daarom horen ze thuis in mijn kunstwerk.’

Waar heb je de verwerkte beelden gevonden?

‘Ik ben van de generatie die meteen gaat googelen; ik ga niet zo snel naar een site van een museum of zo. Al is dat best gevaarlijk, want vaak staat bij een afgebeeld werk niet of er auteursrecht op rust. En dan kan je je als kunstenaar flink in de vingers snijden. Voor je het weet komt er iemand die het auteursrecht claimt en je een vette rekening stuurt. Het is dus opletten geblazen.’

Musea en andere erfgoedinstellingen moeten er dus voor zorgen dat hun afbeeldingen van kunstwerken via het internet te vinden zijn?

‘Ja! En geef dan ook aan hoe het zit met het auteursrecht. Dat maakt het voor ons, artists, makkelijker om erfgoedmateriaal gebruiken.’

Nadat je de beelden had gevonden, ben je ze gaan remixen?

‘Zo noem ik dat, ja. Ik heb Stedmans zwart-witwerk veelal van kleur voorzien zodat het de aandacht trekt van een jonge generatie. En ik heb het aangevuld met mijn eigen layers. Het eindresultaat is een installatie van 3 meter breed en 1,5 meter hoog – mijn grootste werk tot nu toe.’

Het werk kreeg als titel ‘Bloody Gold’?

‘Dat zegt genoeg, hè? Als je het werk van veraf ziet, denk je: o, cool! Wat een kleurrijk stuk! Maar kom je dichterbij, dan val je stil bij het zien van de gruwelbeelden. Ik heb het in het museum zien gebeuren.’

Samen met de gerestaureerde Gouden Koets en cultuurhistorische objecten is AiRich’ werk ‘Bloody Gold’ tot en met 27 februari 2022 te zien in Amsterdam Museum.