Work in progress: Makers Programma
Erfgoedinstellingen werken nu al samen met kunstenaars, ontwerpers en andere makers, maar vaak is dat eenmalig. Hoe kunnen ze meer als partners optrekken? Die vraag staat centraal in het Makers Programma dat het Netwerk Digitaal Erfgoed samen met Beeld en Geluid en Het Nieuwe Instituut begint. Programmaleider Nienke van Schaverbeke belicht de achtergronden.
Supergave voorbeelden
Vraag Nienke van Schaverbeke naar werken die kunstenaars, muzikanten en andere makers met digitaal erfgoed hebben gecreëerd, en de voorbeelden vliegen je om de oren. ‘Ik denk meteen aan Medieval Memes, een meme generator met afbeeldingen uit de middeleeuwen. Supergaaf! Of neem Artifacts of Memory van Superposition. Met deze app kan iedereen binnenkort in de digitale collecties van Groninger Archieven, het Gelders Archief en Beeld en Geluid zoeken op basis van visuele metadata. En met de zoekresultaten spannende dingen doen.’
Erfgoedinstellingen werken dus al samen met makers, wil Nienke maar zeggen. Ze is vanuit Beeld en Geluid programmaleider van het Makers Programma. ‘Makers worden bijvoorbeeld uitgenodigd om te grasduinen in de digitale collecties van erfgoedinstellingen en met het materiaal nieuw werk te maken. De samenwerking is veelal in projectvorm en daardoor eenmalig.’
Hoe de maker optimaal faciliteren?
Toch heeft die samenwerking zich wel al bewezen, zegt Nienke. ‘Een kunstenaar kijkt met een frisse blik naar de collectie; het gaat hem er niet om hoe een collectie gecatalogiseerd is, maar om creatief hergebruik, om inspiratie. Dat kan ertoe leiden dat een instelling het materiaal op een nieuwe manier presenteert.’
Tegelijkertijd zijn er nog aantal beren op de weg. Wat te doen met materiaal waar nog auteursrecht op rust? En hoe kun je als instelling de collectie het beste aanbieden? ‘Kortom, erfgoedinstellingen zitten nog wel met de vraag hoe ze de maker optimaal kunnen faciliteren,’ constateert Nienke.
‘En andersom: kennen makers eigenlijk wel onze schatkamers met digitaal erfgoed? Als instellingen beheren we onze collecties met veel liefde. Maar nu is het moment gekomen om te zeggen: makers, die schatkamers zijn er ook voor jullie!’
‘Nu is het moment gekomen om als erfgoedinstellingen te zeggen: makers, onze schatkamers zijn er ook voor jullie!’
Ervaringen bundelen
‘Vanuit het Makers Programma gaan we in gesprek met erfgoedinstellingen én makers en bundelen we inzichten, ervaringen en wensen die in de samenwerkingsprojecten zijn opgedaan. Daarvoor werken we samen met een onderzoeker. Ook zullen we de kennis over toepassingen van creatief hergebruik van digitaal erfgoed verspreiden via netwerken van makers. Zo willen we de samenwerking met de makers en met de creatieve industrie verstevigen.’
Kennissessies
Om die kennis op te halen, vinden er vanuit het Makers Programma binnenkort kennissessies plaats, zegt Nienke. Houd dus vooral de NDE-agenda in de gaten.