Van Gogh Worldwide aangevuld met eerste gegevens uit buitenlandse collecties
Van Gogh Worldwide is een nieuwe fase ingegaan. Eerst bood de site alleen informatie over Van Goghs werken in Nederlandse musea en bij particulieren. Maar nu komen ook werken uit buitenlandse collecties online. Projectleider Marjon van Schendel praat ons bij.
Dit is Van Gogh Worldwide
Wie meer wil weten over bijvoorbeeld de materiaalkeuze van Vincent van Gogh, komt uit bij Van Gogh Worldwide. Sinds november 2020 biedt deze website uitgebreide informatie over ruim 1000 schilderijen, prenten en tekeningen in Nederlandse erfgoedinstellingen en bij particulieren. Sinds kort zitten daar ook werken uit buitenlandse collecties bij. Alle gegevens worden vanuit de bron, oftewel vanuit de deelnemende organisaties zelf, als linked data gepubliceerd en via de infrastructuur van Van Gogh Worldwide met elkaar verbonden. Daarmee is de site een voorbeeld om informatie volgens de NDE-uitgangspunten aan elkaar te knopen.
Van Gogh Worldwide is nog niet af?
Marjon van Schendel: ‘Nee, we zijn nog druk bezig! We zitten nu in de tweede fase: het opnemen van informatie over de werken van Van Gogh die zich buiten onze landsgrenzen bevinden.’
Waarin verschillen die fases van elkaar?
’Draaide het in fase 1 om de techniek waarop Van Gogh Worldwide draait, in fase 2 gaat het vooral om uitbreiding van de content en de communicatie daarover.’
Kun je dat uitleggen?
‘Sinds september 2021 hebben we zo’n 80 van de 160 musea wereldwijd benaderd waarvan we weten dat ze een of meer Van Goghs in hun collectie hebben.’
Dus museumdirecteuren krijgen een mail of ze gegevens over hun Van Goghs willen aanleveren?
‘Aanvankelijk zouden twee kunsthistorici uit onze projectgroep bij de betreffende musea langsgaan om het project toe te lichten en de benodigde informatie op te halen. Helaas gooide corona roet in het eten. Nu verloopt alle communicatie online.’
Hoe zijn de reacties?
‘Vele museumdirecteuren reageren enthousiast. Ze voelen zich vereerd dat ze mee mogen doen.’
Daarna volgt vaak een stilte. Hoe kan dat?
‘We hebben gemerkt dat musea in Europa heel druk bezig zijn met online openstelling en nieuwe tentoonstellingen. En in Amerikaanse musea blijkt tijdens corona een groot deel van de staf ontslagen te zijn. De nog aanwezige stafmedewerkers hebben – heel begrijpelijk – op dit moment andere prioriteiten dan gegevens aanleveren voor Van Gogh Worldwide. Natuurlijk proberen we ze wel hiertoe te bewegen. We zitten er bovenop.’
Met succes, want inmiddels zijn de eerste werken uit het buitenland toegevoegd.
‘Afgelopen maart was een mijlpaal! Op Van Gogh Worldwide staat nu de informatie van werken uit zes kleine musea. Deze zomer volgt de informatie van vier heel grote organisaties, zoals het Louvre in Parijs. Maar ons eerdere plan om binnen twee jaar zo’n 160 musea “aan te sluiten” is misschien wat te ambitieus gebleken.’
Deelnemers ondertekenen een overeenkomst?
‘We willen niet na publicatie op Van Gogh Worldwide een claim krijgen dat er bijvoorbeeld rechten rusten op een afbeelding van een opgenomen werk. Daarom tekent elke organisatie een overeenkomst waarin zij zegt de auteursrechten geregeld te hebben van de aangeleverde data en illustraties. Op die manier vrijwaren ze ons voor aanspraken van derden. Omdat elke organisatie vanuit de in haar land geldende wetgeving het contract wil aanpassen, is het steeds meer maatwerk geworden. En dat kost tijd.’
Ook bevat het contract een passage dat ze jullie meenemen in de communicatie over Van Gogh Worldwide?
‘We willen heel graag dat in vakpublicaties de juiste informatie over Van Gogh Worldwide komt te staan. Dus lezen we graag mee met de artikelen die musea over hun deelname aan de website willen publiceren. Musea hebben daar begrip voor.’
Jullie kloppen zelf geen gegevens in. In plaats daarvan verknoopt de infrastructuur van Van Gogh Worldwide alle informatie als linked open data bij de bron, dus bij de deelnemende organisaties?
‘Precies, maar nog niet alle musea zijn zover. Sommige musea hebben ook maar één werk en voor die situaties voeren we de data in in RKD Images, een databank van het RKD die informatie bevat over schilderijen, tekeningen, prenten en foto’s. Vandaaruit belandt de informatie als linked open data op Van Gogh Worldwide. Niet ideaal, maar voor nu een goede tussenoplossing.’
Toch heeft het je verrast dat linked open data niet alleen speelt in Nederland maar ook daarbuiten?
‘Zeker! We beginnen het verhaal over Van Gogh Worldwide altijd met het linked open data-platform. En dat we de organisaties vragen om hun informatie als linked open data te publiceren. Dus dan is het een aangename verrassing als je hoort dat een medewerker van Musée d’Orsay in Parijs alles weet over linked open data en daar ook flinke slagen heeft gemaakt. Ook hebben we zulke inspirerende collega’s gevonden in musea in Chicago en Oslo. Dat zijn niet alleen leuke gesprekken, ze ook bieden optimisme voor de toekomst.’