Spelenderwijs inzicht in de kosten van digitale duurzaamheid

6 april 2022


M

isschien heb je al eens gehoord van het Kostprijsmodel Digitale Duurzaamheid. Hiermee maak je het financiële plaatje voor een duurzame digitale erfgoedcollectie inzichtelijk. Er is nu een bijbehorend spel: Ticket to Preserve. Zo leer je samen met collega’s hoe je grip krijgt op de uitgaven maar ook hoe je ambities in kaart kan brengen. Herman Uffen (adviesbureau BMC) vertelt hoe het spel werkt.


Spelletjesmiddag bij het Nationaal Archief

Wil je Ticket to Preserve uitproberen? Dat kan! Het Nationaal Archief (NA) en het Netwerk Digitaal Erfgoed organiseren op 12 mei een bordspelletjesmiddag. In de tot spelletjescafé omgetoverde NA-foyer kun je verschillende bordspellen spelen. En als deelnemer steek je meteen nog wat op over het duurzaam bewaren van digitaal erfgoed, de kosten ervan en linked data.

Dit spel is de kers op de taart van het Kostprijsmodel Digitale Duurzaamheid?

Herman Uffen: ‘Jazeker! We willen als organisaties graag een duurzame collectie digitaal erfgoed, maar daar hangt een prijskaartje aan. Het vereist een spannende dialoog tussen inhoud en financiën. Om deze dialoog nog beter op gang te brengen hebben we het kostprijsmodel én het spel ontwikkeld.’

Kun je een Ticket to Preserve ergens mee vergelijken?

‘Het spel is een kruising tussen het wereldberoemde Monopoly en Ticket to ride, een treinavontuur dat je door verschillende landen voert.’

Wie werkten eraan mee?

‘Samen met Tamar Kinkel, mijn collega van adviesbureau BMC, hebben we het spel ontwikkeld. Al snel haakte Remco van Veenendaal, preservation officer bij het Nationaal Archief, aan. Remco is niet alleen een enthousiast speler maar ook een amateur maker van spellen. Zo heeft hij een eigen bordspel over digitale duurzaamheid ontwikkeld: Preservia. Zijn inbreng voor Ticket to Preserve is groot geweest.’

Kun je een voorbeeld van die inbreng noemen?

‘Als inspiratiebron kwam Remco met het spel Ticket to ride. Daarnaast heeft hij input geleverd voor de functies, zoals preservation manager. De functiebeschrijvingen zijn onder andere geïnspireerd op het functieboek van het Nationaal Archief.’

Kostprijsmodel Digitale Duurzaamheid

Als organisatie wil je weten wat het kost om digitale collecties duurzaam toegankelijk te maken. Een model maakt de kosten van verschillende activiteiten en processen inzichtelijk.

Ga naar het kostprijsmodel

Hoe werkt het spel precies?

‘Op het spelbord staan activiteiten die overeenkomen met die in het Kostprijsmodel Digitale Duurzaamheid. Denk aan selectie, ingest en metadata. Je pakt als speler steeds een ambitiekaart: je moet als organisatie bijvoorbeeld de back-up ruimte voor je digitale bestanden vergroten of je collectie als linked open data beschikbaar stellen.’

Die ambities kosten geld?

‘Precies! Dat kost menselijk kapitaal en geld. Ook vraagt het om een bepaalde kwaliteit. Door de juiste persoonskaarten en sterren, en dus kwaliteit, te verzamelen en te kopen, kan je de ambities realiseren.’

En wanneer heb je het spel gewonnen?

‘Door het waarmaken van de ambities verdien je als speler punten. Heb je in een gezelschap met drie of vier spelers tien of twaalf punten verzameld, dan mag je jezelf de winnaar van Ticket to Preserve noemen.’

Ontbreekt het ‘pest-element’ niet?

‘We maken het de spelers soms moeilijk (lacht). Zo kun je het slachtoffer zijn van een DDOS-aanval, wat je geld kost. Maar je kunt ook geluk hebben en een subsidie ontvangen.’

Voor wie is het spel bestemd?

Dat zijn de collega’s die óf met de inhoud, óf met de financiën bezig zijn: van conservatoren, managers tot controllers. Het gaat erom dat beide groepen in het spel samenkomen. Je moet keuzes maken om een ambitie wel of niet te realiseren – met beschikbaar geld of door ervoor te sparen. Ticket to Preserve wil die denkrichtingen vergemakkelijken.’

Leen het spel

Wil je met je collega’s Ticket to Preserve spelen? Het Netwerk Digitaal Erfgoed heeft een versie van het spel die rouleert tussen de erfgoedorganisaties. Vraag het spel aan via info@netwerkdigitaalerfgoed.nl.

Gerelateerd nieuws