Even voorstellen: digitaal-erfgoed-coaches Marianne de Rijke en Mieke Heurneman

Allebei hebben ze hun sporen verdiend in de erfgoedwereld. Mieke Heurneman werkt bij Landschap Erfgoed Utrecht (LEU) als adviseur geschiedenis en onderwijs, en richt zich op historische verenigingen en archiefdiensten. Ook verricht ze redactiewerk voor de portal UtrechtAltijd. In Marianne de Rijkes functieomschijving staat senior adviseur musea en erfgoed en provinciaal museumconsulent. Ze houdt zich als museumconsulent bij LEU niet alleen bezig met musea maar ook met alle andere takken van erfgoed in de provincie Utrecht. Denk aan molens, buitenplaatsen en religieus erfgoed. Een heel breed terrein dus. Naast al deze werkzaamheden zijn Mieke en Marianne sinds augustus 2019 ook actief als digitaal-erfgoed-coach. ‘Ons werk als adviseur en als coach loopt door elkaar heen,’ zegt Marianne.

Digitalisering op de agenda

Met hun werkzaamheden als coach zetten ze digitalisering van erfgoed nog nadrukkelijker op de agenda, zegt Mieke. ‘In onze eigen nieuwsbrieven bijvoorbeeld noemen we de ontwikkelingen op dit gebied. We merken dat die berichten vanuit de erfgoedinstellingen weer vragen uitlokken om hier nu ook echt mee aan de slag te gaan.’

Digitalisering is een ding, maar het zoveel mogelijk bruikbaar maken van erfgoed heeft eveneens de aandacht van de coaches. ‘Ook binnen onze eigen organisatie LEU,’ zegt Mieke. ‘In de nieuwe versie van onze portal UtrechtAltijd werken we volgens de principes van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Zo krijgen alle verhalen op deze portal voortaan een standaard url (een zogeheten persistent identifier), zodat ze ook in de toekomst vindbaar blijven. De portal biedt Utrechtse erfgoedinstellingen een mooie gelegenheid collecties nog beter zichtbaar te maken. En daar ondersteunen wij als digitaal-erfgoed-coaches graag bij.’

Nulmeting

Dit voorjaar hebben Marianne en Mieke een nulmeting uitgezet. ‘We wilden kijken in hoeverre musea en historische verenigingen in onze provincie de digitalisering van hun erfgoedcollecties hebben aangepakt. En welke problemen ze daarbij tegenkomen,’ zegt Mieke. ‘Er kwam veel respons op het onderzoek. Daaruit maken we op dat het onderwerp leeft bij de instellingen.’

Marianne neemt alvast een voorschot op de onderzoeksuitkomsten: ‘Zeker bij de kleinere organisaties merk je dat er nog weinig visie op het digitaliseringsbeleid is. Ook komt uit de nulmeting naar voren dat er binnen de instellingen tot nu toe weinig kennis over dit onderwerp is. Verder hebben de instellingen vaak een tekort aan menskracht om op digitalisering in te zetten.’

Ook leverde het onderzoek veel individuele vragen op, zoals: Hoe zit het precies met het auteursrecht? ‘Voor Mieke en mij zijn dat mooie aanleidingen om als coaches het gesprek met de instellingen aan te gaan en ze verder op weg te helpen.’

Samenwerking

Als Marianne nog een ding zou willen bevorderen, dan is dat wel de samenwerking tussen de instellingen. ‘Er wordt vaak over gesproken, maar in werkelijkheid blijkt dat een historische vereniging in een bepaalde plaats jammer genoeg niet altijd samenwerkt met een lokaal museum. Of met de lokale bibliotheek. Of met een plaatselijke monumentenorganisatie. En juist samen kunnen ze zoveel meer bereiken door informatie te delen en samen het lokale verhaal te vertellen.’