Vernieuwde PID-wijzer bevat nu ook ARKs

15 maart 2023

Zet je als erfgoedorganisatie persistent identifiers (PIDs) in, dan hebben je websitegebruikers geen last meer van dode links. Wil je er ook mee aan de slag, dan kun je terecht op pidwijzer.nl, hét kennisportaal over dit onderwerp. Remco van Veenendaal, preservation officer bij het Nationaal Archief en beheerder van de PID-wijzer, geeft een update van de vernieuwde website.

Beeld: ontsunan via 123rf

Dit is de PID-wijzer

Op pidwijzer.nl wordt uitgelegd hoe persistent identifiers (PIDs) ervoor zorgen dat informatie altijd vindbaar blijft, zelfs als de URL of bestandsnaam verandert. Naast deze uitleg vind je op de website ook informatie over hoe je persistent identifiers kunt inzetten om informatie toegankelijk te houden, welke Nederlandse organisaties ze in gebruik hebben en komen verschillende uses cases voorbij. Tot slot helpt de PID-wijzer bij het maken van een keuze uit vier verschillende types persistent identifiers: URN:NBN, Handle System, DataCite DOI en ARK.

Kun je een korte uitleg geven over wat persistent identifiers (PIDs) zijn voor de lezers die hier nog niet bekend mee zijn?

Remco van Veenendaal: ’Laat ik het verduidelijken met een voorbeeld. Het Rijksmuseum heeft een online afbeelding van Het Joodse Bruidje. Als je op de persistent identifier ervan klikt (hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.5223), word je doorverwezen naar het huidige webadres (www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/SK-C-216).’

‘Stel dat het Rijksmuseum Koninklijk Museum gaat heten, en in plaats van collectie het woord collection gaat gebruiken. Dan verandert het webadres mogelijk naar www.koninklijkmuseum.nl/nl/collection/SK-C-216. Wie dan het huidige webadres als favoriet heeft opgeslagen, komt op een dood spoor. Via de PID kom je wel op het nieuwe adres. Door het gebruik van de persistent identifier kan dit schilderij dus altijd online gevonden worden, zelfs als het webadres in de toekomst verandert. Daarmee behoren dode links tot het verleden.’

Het Nationaal Archief heeft de PID-wijzer in beheer?

‘We zorgen er al enkele jaren voor dat de site draait. Bovendien hebben we ons best gedaan om ook erfgoedcollega’s buiten Nederland te laten zien hoe je tot de juiste keuzes komt op het gebied van PIDs. Daarom heeft de PID-wijzer ook een Engelse versie.’

Wat is er nieuw aan de PID-wijzer?

‘Op de site vond je al informatie over de persistent identifiers URN:NBN, Handle System en DataCite DOI. Daar hebben we een vierde type aan toegevoegd: ARK.’

Vanwaar de keuze voor ARK?

‘Dit verzoek kwam uit de erfgoedgemeenschap. Na een presentatie op het jaarlijkse festival over PIDs, PIDapalooza, werden we benaderd door John Kunze, de bedenker van ARKs. Toen bleek dat de Gouda Tijdmachine dit type PIDs gebruikt en naar tevredenheid heeft geïmplementeerd in het Omeka S-systeem, viel alles mooi op zijn plek. Bovendien hadden we met de Gouda Tijdmachine meteen een goede use case voor de PID-wijzer.’

Omeka S

Omeka S is een open source, semantisch collectiebeheersysteem, waaraan je allerlei open source modules kunt toevoegen. Een voorbeeld is de ARK-module voor persistent identifiers. ‘Aan de slag gaan met ARK is heel eenvoudig,’ zegt Bob Coret van de Gouda Tijdmachine. ‘Eerst vraag je gratis een uniek nummer, de Name Assigning Authority Number, aan voor je organisatie. Nadat je dit nummer in de ARK-module hebt ingesteld, wordt er na elk nieuw object dat je invoert in het collectiebeheersysteem automatisch een nieuwe ARK-identifier toegevoegd.’ Bij de Gouda Tijdmachine wordt de persistent identifier (bijvoorbeeld ark:/60537/bz8QKv) getoond aan de gebruikers en ook gebruikt in de publicatie van linked data.

Ook zijn alle teksten in de PID-wijzer geactualiseerd?

‘Daar was dit het perfecte moment voor! Samen met een groep experts, waaronder de Nederlandse leveranciers van de vier opgenomen pid-systemen en een aantal onafhankelijke experts, hebben we alle informatie geactualiseerd. Het was niet alleen nuttig, maar ook plezierig om weer eens samen om de tafel te zitten. Dat gebeurt eigenlijk veel te weinig.’

Tot slot: een belangrijk onderdeel van de website is de PID-wijzer, een soort kieskompas. Hoe werkt dat precies?

‘Bij verkiezingen kun je via een kieskompas reageren op stellingen, waarbij de politieke partijen hun positie hebben aangegeven. Als gebruiker kun je ook je positie aangeven, waarna het kieskompas berekent in welke mate de partijen met jouw voorkeuren overeenkomen. De PID-wijzer werkt op een vergelijkbare manier, maar dan in de context van PIDs. In plaats van een stemadvies krijg je een keuzeadvies: welk PID-systeem lijkt het beste bij jouw situatie te passen, en waarom? En als mooie bijvangst vergroot je tijdens het invullen je kennis over belangrijke PID-onderwerpen.’

Ga naar de PID-wijzer