Spoorboekje Digitalisering Erfgoedcollecties geactualiseerd en uitgebreid met Keuzehulp collectie-informatiesystemen

Het Spoorboekje Digitalisering Erfgoedcollecties bevatte oorspronkelijk diverse handreikingen voor het duurzaam beheer en behoud van collectie-informatie, evenals voor het bereiken van nieuwe doelgroepen. Daarnaast omvatte het een groot aantal links met achtergrondinformatie. In de nieuwe editie is het aantal links aanzienlijk verminderd, en er is meer gedetailleerde informatie toegevoegd. Dit heeft geresulteerd in een helder stappenplan voor het werken volgens de NDE-richtlijnen, oftewel werken volgens de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.

Met name het onderdeel ‘Bruikbaar’ heeft een grondige herziening ondergaan. Onder de nieuwe titel ‘Erfgoed verbinden en ontsluiten’ leidt dit hoofdstuk de lezer stap voor stap door het proces om erfgoed als linked data beschikbaar te stellen.

Schema.org en IIIF

Als illustratief voorbeeld van ‘Erfgoed verbinden en ontsluiten’ is informatie over het gebruik van Schema.org opgenomen. Met Schema.org kunnen de pagina’s van een erfgoedsite door zoekmachines als Google worden gelezen. Hierdoor wordt de informatie beter vindbaar voor zoekmachines en dus voor het brede publiek.

Ook het International Image Interoperability Framework (IIIF) heeft een plek in het Spoorboekje gekregen. Het is een standaard voor het delen van beeld-, AV- en 3D-materiaal. Je kunt binnen een applicatie beeldmateriaal op basis van IIIF direct laden vanaf de bron, zonder zelf een kopie te hoeven maken.

Keuzehulp collectie-informatiesystemen

De Keuzehulp collectie-informatiesystemen is sinds 2020 als pdf beschikbaar om het denkproces over zowel de huidige als de gewenste collectieregistratie op gang te brengen. Nu is de vernieuwde versie opgenomen in het Spoorboekje, waardoor deze makkelijker is te updaten.

In de nieuwe keuzehulp is onder andere de ‘NDE-compatibiliteit’ geïntegreerd. Je vindt dit bij de hulpvragen voor het Programma van Eisen. Wanneer is een collectie-informatiesysteem NDE-compatibel? Als het beschikt over de volgende vijf mogelijkheden: duurzame identifiers toekennen, termen uit het Termennetwerk koppelen, linked-open-data publiceren, datasets opnemen in het Datasetregister en ten slotte het gebruik van IIIF voor het delen van beeldmateriaal.

Antwoord op vragen

Daarnaast geeft de keuzehulp antwoord op vragen die betrekking hebben op het gehele proces van het zoeken naar een nieuw systeem, zoals: Waar moet ik beginnen? Welke leveranciers bieden dergelijke systemen? En hoe zet ik mijn gegevens over naar een nieuw systeem?

De keuzehulp loodst de lezer stapsgewijs door het proces. Dat begint met het opstellen van een informatieplan en het maken van een Programma van Eisen op basis van een checklist. Tot slot wordt informatie verzameld over diverse systemen door bijvoorbeeld demo’s aan te vragen en collega’s te raadplegen. Op basis van deze uitgebreide informatie kan vervolgens een weloverwogen keuze worden gemaakt voor een nieuw collectie-informatiesysteem.

Een nieuw plek: digitaalerfgoedcoach.online

Het Spoorboekje heeft een thuis gevonden op de nieuwe website digitaalerfgoedcoach.online, nadat het eerder gehuisvest was op de site voor museumconsulenten. De nieuwe website fungeert als de hub waar OPEN, het samenwerkingsverband van provinciale erfgoedinstellingen, alle kennis over digitaal erfgoed samenbrengt, beheert en presenteert voor het brede erfgoedveld.

Naast het Spoorboekje biedt deze site toegang tot andere tools en kennisproducten die de zichtbaarheid, bruikbaarheid en duurzaamheid van digitaal erfgoed bevorderen. Deze hulpmiddelen zijn in de afgelopen jaren ontwikkeld om erfgoedorganisaties, ongeacht hun omvang of professionaliteit, te ondersteunen bij het werken volgens de principes van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.