3D-hologrammen maken moeilijk? Met eenvoudige middelen boeken vrijwilligers van Erfgoed Leiden en Omstreken succes

Aan archeologie kleeft soms nog een wat stoffig beeld, vindt Barbara Gumbert. ‘Men denkt al snel aan aardewerken potten en potjes in vitrines – die ook nog eens heel kwetsbaar zijn. Dat laatste maakt het lastig om ze te laten rondreizen of in bruikleen te geven. Jammer, want je zou bijvoorbeeld scholen ermee willen bereiken. Met 3D-hologrammen, te zien in een speciale hologramvitrine, wordt dit wel mogelijk. En het is allesbehalve stoffig.’

Op cursus

Iets meer dan veertig 3D-hologrammen heeft een groep van twaalf vrijwilligers inmiddels gemaakt. En er liggen er nog veel meer die het eindstadium naderen. ‘Het gaat voorspoedig,’ zegt een tevreden Barbara. Het idee voor de hologrammen deed ze in 2016 op tijdens een informatiemarkt op een congres. Omdat het haar vaste collega’s van Erfgoed Leiden en Omstreken ontbrak aan tijd om ermee aan de slag te gaan, besloot ze er een vrijwilligersproject van te maken. De benodigde apparatuur en twee hologramvitrines kon zij aanschaffen dankzij een subsidie van de Provincie Zuid-Holland. Ook volgden de vrijwilligers een training van Tijdlab om te leren hoe de foto’s gemaakt moeten worden, en hoe het computerprogramma voor het maken van de hologrammen werkt.

Steeds meer ervaring

In 2020 startte een groep vrijwilligers, maar de coronapandemie gooide alles in de war. Toch pakte de enthousiaste groep steeds weer de draad op. ‘En ze worden er steeds vaardiger in,’ constateert Barbara. ’Op eigen initiatief verbeteren de vrijwilligers nu de 3D-hologrammen die ze in het begin hebben gemaakt. Met de kennis van nu vinden ze die niet meer perfect genoeg.’

En de jongeren?

Met het project trekt Barbara een nieuwe groep vrijwilligers aan. ‘Ze hebben vooral belangstelling voor fotografie, digitalisering en computers. Hoewel ze in eerste instantie vaak niet zozeer geïnteresseerd zijn in het erfgoed, vinden ze het gaandeweg steeds leuker en interessanter.’ En zitten er vooral jongeren in deze groep? ’In eerste instantie een paar, maar die haakten bijvoorbeeld af vanwege een nieuwe baan. Dat begrijp ik wel. Nu zijn het vooral gepensioneerde vrijwilligers die met kennis en kunde de 3D-hologrammen maken.’

Nieuwe uitdagingen

Ook al is het twee jaar durende project straks afgelopen, Erfgoed Leiden en Omstreken gaat door met de groep vrijwilligers. Barbara: ‘Er liggen nog allerlei nieuwe uitdagingen! Voor een aardewerken potje met een versiering draaien de vrijwilligers hun hand niet meer om. Lastiger wordt het met glanzende objecten: de beelden zijn door het computerprogramma moeilijker aan elkaar te “plakken” omdat de glans steeds verandert.’

Dat geldt ook voor objecten die weinig kleur hebben. Of denk aan heel kleine voorwerpen, zoals een dobbelsteen van een halve centimeter groot. ‘In het laatste geval hadden de foto’s te veel achtergrond en te weinig beeld van het object zelf, dus het computerprogramma had er een flinke klus aan. Maar uiteindelijk is het gelukt om het dobbelsteentje in een 3D-hologram te veranderen.’

Straks ook online

Nu zijn de hologrammen te zien via de reizende mobiele hologramvitrine. Zodra de site van Erfgoed Leiden en Omstreken er gereed voor is, kunnen ook online bezoekers de noeste arbeid van de vrijwilligers bewonderen.