Welke afwegingen maak je bij het online plaatsen van WOII-archieven? Deze gids helpt je op weg
De komende jaren worden steeds meer archieven over de Tweede Wereldoorlog openbaar. Erfgoedorganisaties willen deze online zetten, maar dat roept vragen op over privacy en auteursrechten. Waar moet je aan denken? De Handreiking van het consortium Oorlog voor de Rechter geeft hiervoor handige juridische tips.
Foto: Bevrijding Amersfoort 1945, Fotocollectie Spaarnestad
Oorlog voor de Rechter
Het consortium Oorlog voor de Rechter, bestaande uit het Nationaal Archief, Stichting WO2NET, het Huygens Instituut en het NIOD, werkt eraan om het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging vanaf 2025 online te zetten. Ze hebben hun ervaringen en de inzichten verzameld in een handige gids. Deze gids, gebaseerd op de Richtlijnen openbaarheid van archieven uit 2022, geeft juridische tips voor het online zetten van archieven deze volgens de Archiefwet openbaar zijn.
We zetten drie belangrijke aandachtspunten op een rij:
Bestuurlijke beslissing
Het digitaliseren en online plaatsen van archieven uit de Tweede Wereldoorlog is een keuze die de directie en het bestuur van de instelling maken.
Maatschappelijk belang
Het maatschappelijk belang van het online beschikbaar stellen van deze archieven is groot. Het publiek krijgt zo een vollediger beeld van de Tweede Wereldoorlog. Vooral jongeren en andere gebruikers kunnen zich zo beter informeren over de oorlog en de Holocaust, wat belangrijk is omdat kennis ontbreekt.
Privacy
Hoewel de privacywetgeving het belang van het beschikbaar stellen van oorlogsarchieven erkent, zijn er privacyrisico’s. Deze risico’s kunnen worden beperkt door bijvoorbeeld gevoelige gegevens te anonimiseren, al is 100% veiligheid nooit te garanderen.
Ethische overwegingen
Naast juridische vragen zijn er ook ethische overwegingen bij het openbaar maken van WOII-archieven. Denk aan de impact op nabestaanden van oorlogsslachtoffers en -daders. De handreiking voor het online beschikbaar stellen van deze archieven gaat niet in op deze ethische kwesties. Het Ethisch Beraad van het consortium Oorlog voor de Rechter zal in het najaar van 2024 advies hierover geven.
Op de hoogte blijven?
Gerelateerd nieuws
