OAIS-model
et ‘OAIS reference model’ is een abstracte voorstelling van een informatiesysteem voor de langetermijn-opslag van digitale data. Het model brengt alle functies in kaart die nodig zijn voor het duurzaam archiveren en beschikbaar stellen van informatie, zoals het inlezen van de data, de opslag, het beheer, het regelen van de toegankelijkheid en het beschikbaar stellen.
Het OAIS Reference Model vormt de maatstaf voor een zogenaamd ‘digitaal depot’ en de terminologie uit dit model wordt inmiddels wereldwijd toegepast in digitale archieven. De term ‘OAIS- compliant’ is een handelsmerk geworden voor vele commerciële digitale archieven.
ISO-standaard
Voor iedereen die zich met het toegankelijk houden van digitale informatie bezighoudt, is het ‘OAIS’ een standaardbegrip. Het OAIS (Reference model for an Open Archival Information System) is ontstaan onder auspiciën van The Consultative Committee for Space Data Systems (CCSDS) in de Verenigde Staten. Het resultaat van hun werk is ondergebracht bij de International Standards Organisation (ISO) en bekend als standaard ISO 14721:2003.
Gemeenschappelijk jargon
De kracht van OAIS ligt vooral in het feit dat door deze standaard iedereen de beschikking heeft over een gemeenschappelijk jargon, een soort Esperanto voor digitale duurzaamheid. De termen zijn gedefinieerd en de standaard zit stevig in elkaar, wat misverstanden voorkomt.
Het OAIS geeft aanbevelingen bij het inrichten van een archief, dat gericht is op langetermijnbewaring van en toegang geven tot informatie, met name digitale informatie. Het biedt een samenhangend geheel van uitgangspunten en terminologie. Het model bestaat uit verantwoordelijkheden, een functioneel model en een informatiemodel. De verantwoordelijkheden beschrijven welke verplichtingen de instelling aangaat voor de zorg voor duurzame toegang.
